Cumhuriyet Halk Partisi Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, hava kalitesinin iyileştirilmesi amacıyla uygulanan temiz hava eylem planlarının, hangi illerde başarıya ulaştığının açıklanması adına Çevre ve Şehircilik Bakanlığına yazılı bir soru önergesi verdi.

CHP Milletvekili Gürer, önergesinde “Üretim, ısınma ve trafik kaynaklı kirliliğin önlenmesi için uygulanan temiz hava eylem planlarının güncellendiği il sayısı kaçtır ve bu iller hangileridir? Bu kapsamda ülke genelinde kaç kamu binası incelenmiştir? Hava kirliliği belirlenen kriterleri aşan iller hangileridir? Hava Kalitesi Değerlendirme ve Yönetimi Yönetmeliğinin son güncellenme tarihi nedir? Ülkemizde Hava Kalitesi İzleme İstasyonu sayısı kaçtır ve izleme istasyonu olmayan iller hangileridir?” sorularını sordu.

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in önergesine yanıt veren Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, “Şehirlerde hava kalitesi seviyelerinin Hava Kalitesi Değerlendirme ve Yönetimi Yönetmeliği limitlerini sağlaması için gereken tedbirler Temiz Hava Eylem Planları ile belirlenmektedir. Temiz Hava Eylem Planları taşra teşkilatımız koordinasyonunda hazırlanmakta olup, özellikle uygulanmasında yerel yönetimlere ve ilgili tüm kuramlara önemli görevler düşmektedir” dedi. Ölçüm, denetim ve takibin Çevre ve Şehircilik Bakanlığında olduğunu belirten CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “Bakanlığın yetkileri yerel yönetimlerde olmadan yerel yönetimler ne yapacak, Bakan onu da açıklamalı ve görevinin sorumluluğunu yerine getirip izleme ile yaptırım yetkisi varken yerel yönetimleri işin içine katarak sorumluluktan sıyrılma yoluna gitmesi yanlıştır” açıklamasında bulundu.

64 ilde eylem planı revize edildi

Hava Kalitesi Değerlendirme ve Yönetimi Yönetmeliği çerçevesinde 64 ilde Temiz Hava Eylem Planlarının, ikinci 5 yıllık dönem olan 2020-2024 yılları için revize edildiğin belirten Bakan Kurum, “Mevcut yönetmelik revizyon çalışmaları tamamlanmış olup, yeni yönetmelik taslağı kurum görüşlerine açılmış durumdadır” dedi.

’’Hava Emisyon Yönetim (HEY) Portalını” devreye alındığını da açıklayan Bakan Kurum, “Bu portal aracılılığıyla stratejik hava kalitesi haritaları hazırlanmakta, ısınma, sanayi ve ulaşım kaynaklı hava kirliliğini azaltacak ve hava kalitesini iyileştirecek yerel çözümlerin etkinleştirilmesi çalışmaları sürdürülmektedir. Meteorolojik/topoğrafık etmenler ve sınır ötesi kirlilik taşımını, şehirlerimizin kirliliğe katkıları bütüncül olarak değerlendirilmektedir” ifadelerini kullandı.

81 ilde 355 adet Hava Kalitesi İzleme İstasyonu ile anlık olarak Hava Kalitesi ölçümleri yapıldığını belirten Bakan Kurum, ayrıca tüm ilerde hava kalitesi izleme istasyonu bulunduğunu da sözlerine ekledi.

Gürer: İzleme istasyonlarının verilerine göre adımlar atılmalı

Önerge sahibi CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, 81 ilde hava kalitesi izleme istasyonunun bulunmasının önemli olduğunu ancak bu istasyonlardan elde edilen veriler doğrultusunda, illerin hava kirliliğinin önlenmesine yönelik adımların atılması gerektiğini vurguladı. Bakanlık seyirci değil kapsamlı yetki ile belirleyici olmalıdır diye konuştu.

Eylem planları kâğıt üzerinde kalmamalı

Temiz Hava Eylem Planlarının ise kâğıt üzerinde kaldığı yönündeki eleştirileri de yeniden gündeme getiren Gürer, “Eylem planları uygulanabilir planlar olsaydı, bugün ülkemizdeki hava kirliliği oranları bu derece yüksek olmazdı. Bakanlık konuyla ilgili kapsamlı çalışmalar yapmalıdır” şeklinde konuştu.

Gürer’in hava kirliliği ile ilgili ikinci soru önergesi

CHP Milletvekili Gürer, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na hava kirliliğinin önlenmesine yönelik alınan tedbirlerin açıklanması istemiyle yönelttiği başka bir soru önergesine Bakan Kurum cevap verdi.

Gürer önergesinde, “Bölgesel temiz hava merkezleri güçlendirilerek, hava kalitesi yönetim kapasitesi geliştirilmesi çalışmaları hangi illerde yapılmaktadır? Hava kalitesinin modellenmesi ve izlenmesine yönelik araştırma ve altyapı geliştirilmesi çalışmaları hangi illerde tamamlanmıştır?” şeklinde sorular yöneltti.

8 ilde bölgesel temiz hava merkezi

Önergeyi yanıtlayan Bakan Kurum açıklamasında, “Hava kalitesi izleme çalışmalarının etkin bir şekilde yürütülebilmesi amacıyla ülkenin hava kirlilik kaynaklarının dağılımı, topoğrafık yapı ve ulaşım olanakları dikkate alınarak belirlenen; İstanbul, Samsun, Erzurum, İzmir, Adana, Konya, Ankara ve Diyarbakır merkezli 8 adet Bölgesel Temiz Hava Merkezi (THM) oluşturulmuştur” ifadelerini kullandı.

42 ilde hava emisyon yönetimi portalı

Bakan Kurum ayrıca “Hava Emisyon Yönetim (HEY) Portalı” ile ilgili olarak da “Temiz Hava Merkezlerinin, kurulu bulunduğu bölge dağılımına göre 4 bölgede 42 ilde tamamlanmış olup, diğer bölge ve iller için sürdürülmektedir” ifadelerini kullandı.

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “Kullanılan yakıt kalitesinden sanayi tesisleri baca gazı filitrelerine kadar takip sorumluluğu bulunan Bakanlığın, özellikle ağır para cezası olmak üzere kanunla düzenlenmiş ağır yaptırımlarda bulunma gücü vardır. Kayırmacı ve göz yumma gibi anlayışlarla sorun katlayarak devam eder. Oysa toplumu zehirleyecek her alan için tavizsiz olunması şarttır. Bakanlık bu bağlamda her yetki ve denetim olanağına sahiptir. Sorun varsa tek sorumlu da Bakanlıktır” dedi.