Adet öncesi karın şişliği, memelerde hassasiyet, endişe hali, gerginlik, ağlama nöbetleri, depresyon, yorgunluk, enerji azlığı, sebepsiz öfke veya gerginlik, konsantrasyon güçlüğü, iştah değişiklikleri ve çeşitli derecelerde el ve ayaklarda şişlik gibi problemlerden bazılarını veya hepsini yaşıyorsanız “Adet Öncesi Gerginlik Sendromu” nuz olabilir. Kadın Hastalıkları, Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Prof. Dr. Nilgün Turhan, "Bu durum yaşam biçiminizi ve işinizi etkileyecek boyutta olabilir ama adeti izleyen günlerde şikayetler tamamen kaybolur. Adet öncesi gerginlik sendromu birçok kadının karşılaştığı bir durum. Adet öncesi dönemde her yüz kadından 95’i fiziksel ve ruhsal gerginlikler yaşamakta, yüzde 40’ı ise bu gerginlik yüzünden günlük yaşamlarında sorunlarla karşılaşıyor" dedi. 

VİTAMİN VE MİNERAL EKSİKLİĞİ SEBEP OLABİLİR 

Adet öncesi gerginliğin yumurtlama döneminden sonra başladığını ve esas nedenin halen bilinmemekte birlikte hormonlardaki dönemsel değişikliklerin yol açtığının düşünüldüğünü belirten Prof. Dr. Nilgün Turhan, "Özellikle bir beyin kimyasalı (nörotransmiter) olan serotonin düzeyindeki dalgalanmaların adet öncesi gerginlik sendromunda görülen yorgunluk, iştah değişiklikleri ve uyku problemleri gibi belirtilere katkıda bulunduğu ileri sürülmüştür. Adet öncesi gerginlik sendromu belirtileri vitamin ve minerallerin yetersiz alımına da bağlanmıştır. Sıvı toplanmasına neden olan aşırı tuz tüketimi, alkol ve kafeinli içecekler de ruh halinde ve enerji düzeyinde bozukluklara neden olarak adet öncesi gerginlik sendromuna yol açabilir" ifadelerini kullandı. 

Bu sendromun tanısı için belirtilen maddelerden en az beşi gerekli olduğunu ve şikayetlerden birinin ise mutlaka ilk dördünün içinden olması gerektiğini açıklayan Prof. Dr. Turhan, bu maddeleri şöyle sıraladı: 

1- Belirgin deprese ruh hali, ümitsizlik hissi

2- Belirgin endişe veya gerginlik hali

3- Belirgin duygusal değişkenlik, örneğin aniden ortaya çıkan üzgünlük hali, ağlama, irritabilite veya öfke

4- Sürekli şekilde belirgin öfke veya irritabilite veya kişiler arası anlaşmazlık

5- Günlük olağan aktivetelere azalmış ilgi

6 -Kolay yorulma veya belirgin enerji azlığı

7- Konsantrasyon problemi 

8- İştah değişiklikleri, normalden fazla yeme veya aşırı tatlı yeme arzusu

9- Çok uyuma veya uykusuzluk

10- Ezilmiş veya kontrol dışı olma hissi

11- Aşırı ayıklık hali veya kontrol dışı hareketlilik

AİLE FERTLERİNE DE GÖREV DÜŞÜYOR

Şiddetli adet öncesi gerginlik sendromu olan kadınların yüzde 50 ile 60’ında temelde bir psikiyatrik rahatsızlık mevcut olduğunu da açıklayan Prof. Dr. Nilgün Turhan, "Adet öncesi gerginlik sendromunun tedavisinde ilk adım sorunun aylık dönemlerde olduğuna hem hasta hem de hekimin inanmasıdır. Günümüzde tek tanı aracı adet takvimidir. Mümkünse aile fertleri gibi diğer gözlemcilerin de katkıları ile oluşturulan en az 2-3 ay sürecek bir kayıt, adet döneminin ikinci yarısında oluşan, işi ve yaşam tarzını etkileyen, sonrasında tamamen rahat bir dönemin olduğu tekrarlayan şekilde görülen sorunun belgelenmesi için gereklidir. Bu dönemde hasta-hekim arasında sağlam bir ilişki kurulmalı ve bu sayede hastanın mümkün olduğunca eğitilmesi sağlanmalıdır. 

BİTKİSEL DESTEK ALINABİLİR

Tedavide kişilerin kendi yaşamlarını daha fazla kontrol etmelerine izin veren değişikliklerin olumlu etkiler yaptığının altını çizen Prof. Dr. Turhan, "Adet öncesi gerginlik sendromu tedavisinde esas olarak yaşam tarzında yapılacak düzenlemelerin ilaç tedavisi ihtiyacını azaltabileceği hatta bazı hastalarda ortadan kaldırabileceği gösterilmiştir. Diyet değişiklikleri, düzenli egzersiz, alkol, sigara ve kafeinden uzak bir yaşam, hayat şartlarının kişiyi kontrol etmesi yerine kişinin kendi hayatı üzerindeki kontrolünün artması adet öncesi gerginlik sendromu belirtileri ile başa çıkılmasını veya azalmasını sağlayabilir. Diyette dikkat edilmesi gerekenler sebze ve meyve ağırlıklı beslenme, işlenmiş gıdalar, çikolata, şekerli ve tuzlu yiyeceklerden uzak durmaktır. Kişi sıvı birikimini esas problem olarak algılarsa idrar söktürücü tedavi, sancılı adet görmeyi sorun olarak görüyorsa ağrı kesiciler veya doğum kontrol hapları denenir. Diyete ek olarak kalsiyum ve magnezyum takviyesi ve bitkisel düzenleyicilerin (siyah kohoş, zencefil, ağaç çileği yaprağı, karahindiba çayı, chaste tree berry ve evening primrose oil-çüha çiçeği yağı) kullanılmasının adet öncesi gerginlik sendromu belirtilerine iyi geldiği düşünülmektedir" şeklinde konuştu. 

Prof. Dr. Turhan, adet öncesi gerginlik şikayetlerinde hayat tarzında yapılan değişikliklere rağmen başarılı olamayan ve bu problemin günlük faaliyetleri ve sosyal yaşamı etkilemesi durumunda kişinin kadın doğum uzmanına başvurması gerektiğini söyledi.