40 yaşından sonra gözümüzde uyum yaparak uzağı ve yakını net görmemizi sağlayan göz merceklerimiz esnekliğini kaybediyor ve yakını görmekte güçlük yaşamaya başlıyoruz. Bu nedenle de çeşitli lens ya da gözlüklerle görmeye çalışıyoruz. Ancak gözlük ya da kontak lens kullanımına gerek bırakmayan yeni nesil teknolojiler ve göze yerleştirilen akıllı mercek uygulamaları ile gözlük ve lenslerden kurtulmak artık hayal değil.

Gelişen teknoloji ile birlikte yapay göz içi mercekler de ilerleme kaydetti. Akıllı Lens Ameliyatı (Göz İçi Mercek) ile kontak lens ya da gözlüklerden artık tamamen kurtulmak mümkün. Akıllı mercekleri Özel Karşıyaka Göz Hastanesi hekimlerinden Doç. Dr Göktuğ Seymenoğlu ile ele aldık.

Hocam Akıllı Lens diğer tabiri ile göz içi mercek yerleştirme operasyonları nedir?

Son zamanlarda herkesin sıklıkla söz ettiği akıllı lensler aslında oftalmolojide tıbbi adıyla multifokal ve trifokal olarak adlandırılan çok odaklı göz içi lensleridir. Halk arasında “Akıllı Lens” diye adlandırılan bu göz içi lensleri katarakt ameliyatları sırasında uygun hastalara uzun süredir kullanılmaktadır. Göz içi lensleri, monofokal tek odaklı, multifoka ve trifokal çok odaklı olarak ayrılır. Katarakt ameliyatında monofokal tek odaklı lens takılan hastalar ameliyattan sonra uzak gözlüğü genel olarak kullanmamakta ancak yakın okuma için gözlük kullanmaktadır. Çok odaklı mercek (multifokal- trifokal) takılanlar ise hem uzak hem yakında gözlük takma mecburiyeti duymaz. Katarakt ameliyatında çok odaklı lens takılan kişiler gözlüksüz kitap okuyabilir, bilgisayar kullanabilir ve televizyon seyredebilir ve günlük yaşamına gözlüksüz devam edebilirler. Katarakt ameliyatı sırasında hastaya hangi merceğin uygun olacağına muayene sırasında detaylı tetkikler yapılarak gözün yapısına göre doktor tarafından karar verilir.

Peki, neden kendi göz merceğimiz dışında yeni bir merceğe gerek duyarız? Akıllı Mercekler son yıllarda neden bu kadar popüler oldu? Akıllı lenslerin yoğunlukla tercih edilmesinin nedeni nedir?

Gözün içinde herkeste doğal bir lens vardır. Bu lens saydam ve elastiktir. Yakına ve uzağa her bakışımızda bu lens esnekliği sayesinde şekil değiştirerek bakılan uzaklığa odaklanmaktadır. Böylece hem uzak hem de yakın net görülür. Ancak 40 yaş sonrası esnekliğini kaybeden kendi lensimiz yerine Akıllı Lens adı verilen yapay mercekler yerleştirilerek hastanın görme kalite ve konforu sağlanır. Bu yeni mercek artık hem uzağa, hem ara mesafeye hem de yakına odaklanabilme özelliğine sahip olup, her mesafede net bir görüş sağlar.

Akıllı Lens (Göz İçi Lens) takılan hastada göz numarası bir daha ilerlemez. Katarakt ameliyatı bir kez yapılır ve gözde genellikle bir daha katarakt oluşmaz. Akıllı Merceklerin son yıllarda bu kadar popüler olmasının nedenleri; görme kusurlarını tamamen ortadan kaldırabilmesi, ileriye yönelik katarakt oluşumunu engellemesi, operasyon ve iyileşme sürecinin hızlı olmasıyla birlikte makul fiyat imkânı ve alternatif seçeneklere sahip olmasıdır.

Daha çok katarakt operasyonlarında uygulanması ile bilinen Akıllı Lens herkese takılabilir mi? Örneğin önceden lazerle göz numarası düzeltilmiş kişilere de uygulanabilir mi?

Genellikle 40 yaşını geçmiş uzakta veya yakında ya da her ikisinde görme sorunu yaşayan ve gözlüklerinden ömür boyu kurtulmak isteyen kişiler bu operasyon için adaydır. Katarakt başlangıç yaşı artık çevre şartlarından dolayı daha da erkene düşmüştür. Çok odaklı lens takılan her göz hem uzağı hem yakını görebilmektedir. Daha genç yaştaki hastalarda ise göz numarası lazerle düzeltilemeyecek kadar çok yüksekse yine Akıllı Lens tedavisi ne başvurulabilmektedir. Eğer kişide katarakt varsa ve katarakt ameliyatından sonra hem uzağı hem de yakını gözlüksüz görmek istiyorsa yine akıllı lens ilk tercihtir. Önceden lazerle göz numarası düzeltilmiş kişilere de, katarakt oluştuktan sonra uzağı veya yakını görememe sorunu yaşıyorlarsa akıllı lens uygulanabilmektedir.

Akıllı Lens (Göz İçi Lens) Operasyonu Nasıl Olur? Acılı ya da ağrılı bir işlem midir?

İki göze farklı günlerde operasyon önerilmektedir. İki göz arasında hastanın şartlarına göre birkaç gün veya 1 hafta ara verilir. İşlem her göz için yaklaşık 10-15 dakika kadar sürer. Gözler damla anestezi ile uyuşturulur. Genel anestezi (özel durumlar dışında), bayıltma veya hastanede gece yatma söz konusu değildir.

Ağrısız bir operasyondur. Gözün içindeki doğal lens çıkartılarak, akıllı göz içi mercek takılır. Ameliyattan sonraki gün hekim tarafından kontrol yapılır ve hasta kısa sürede normal yaşamına döner. Birkaç gün içinde diğer göze de aynı işlemler uygulanır. Bir süre damla kullanımının dışında haftalık ve aylık rutin kontroller yapılır.

Çok Odaklı Merceğin Yani Akıllı Lenslerin Önemi Nedir?

Gözlerde yakın, uzak ve orta mesafede net görüş sağlarlar ve ömürlük akıllı lens olarak bilinirler. Akıllı lenslerin en önemli özelliği, ara mesafede sağladığı netliktir. Bilgisayar kullanım mesafesi, televizyon izleme mesafesi, mutfak tezgâhına erişim mesafesi gibi görme kalitesinin en önemli olması gereken mesafelerde de net görüş elde edilir. Göz içine yerleştirilen merceğin kalitesi ve türü hastaların operasyon sonrası göz sağlıklarını ve görme kalitelerini belirler. Doğru mercek seçiminde hekim önerisi mutlaka dikkate alınmalıdır. Akıllı mercekler Katarakt operasyonları sırasında da uygulanarak ve sadece görme kusurlarının giderilmesinde kullanılarak, hastaya çok odaklı mercek seçenekleri ile tam konforlu bir yaşam sunar. Böylece hastalar bir daha ömür boyu gözlük ya da kontak lense ihtiyaç duymazlar.