Taş oluşumunda rol oynayan pek çok faktörün olmasına karşın kesin nedenin tam olarak bilinmediğine değinen Doç. Dr. Cüneyt Adayener, “Genetik yatkınlık, taş oluşumundaki en önemli risk faktörüdür. Böbrek taşı hastalığı olan hastaların birinci derece yakınlarında yüzde 10-40 arasında değişen oranlarda taş hastalığı öyküsü vardır. Coğrafi faktörler de taş oluşumunda etkilidir. Taş hastalığı sıcak bölgelerde daha sık görülüyor. Erkek cinsiyette üriner sistem taş hastalığı daha fazla görülür. Erkeklerde kadınlardan üç kat fazla görülmesine karşın çocuk yaşlarda hastalık her iki cinste de aynı oranda görülüyor” dedi.

Beslenme ve su tüketimi önemli
Beslenmenin bir diğer önemli faktör olduğunu söyleyen Anadolu Sağlık Merkezi Üroloji Uzmanı Doç. Dr. Cüneyt Adayener “Protein ve karbonhidrattan zengin, lifli gıdalardan fakir diyet, taş hastalığı riskini artırıyor. Günlük içilen su miktarı azaldıkça taş oluşumu riski de o kadar artıyor. Tekrarlayıcı idrar yolu enfeksiyonları, çeşitli böbrek hastalıkları, bazı ilaçların uzun süreli kullanımları, geçirilmiş bağırsak ameliyatları ve gut hastalığı gibi metabolik hastalıklar da taş oluşumunda önemli rol oynuyor” şeklinde konuştu.

Böbrek taşı en çok 20-25 yaşları arasında görülüyor
İdrar yolu taşlarının her insanda oluşabileceğini anlatan Doç. Dr. Adayener, böbrek taşının her yaş grubunda görülebilmekle birlikte, sıklıkla 20-50 yaşları arasında izlendiğini belirterek “Günlük iki litre idrar çıkartacak kadar sıvı alımı, egzersiz, hayvansal protein alımının azaltılması, lifli diyetin tercih edilmesi, tuz tüketiminin azaltılması böbrek taşı oluşumu ihtimalini azaltıyor” dedi.

Yaz aylarında böbrek taşına daha sık rastlanıyor
Taş hastalığı ve hava sıcaklığı arasındaki ilişkinin eskiden beri bilindiğini anlatan Anadolu Sağlık Merkezi Üroloji Uzmanı Doç. Dr. Cüneyt Adayener “Sürekli sıcağa maruz kalan makinistlerde, taş hastalığı görülme sıklığı normal popülasyona göre 3-4 kat daha fazla. Hava sıcaklığı ve taş hastalığı görülme sıklığı arasındaki doğru orantı, terleme sonucu sıvı kaybına bağlı daha konsantre idrardaki, kristalizasyon süreci ile ilişkilendiriliyor. Bu nedenle özellikle aile büyüklerinde üriner sistem taş hastalığı olanlar mümkün olduğunca sıcaktan uzak durmalı ve kalacaksa daha fazla su tüketilmeli” şeklinde konuştu.

Hareketsiz yaşam böbrek taşına sebep oluyor
Yönetim ve büro gibi durağan işlerde çalışanların taş hastalığına daha sık rastlandığıyla ilgili çalışmalar olduğunu söyleyen Doç. Dr. Cüneyt Adayener sözlerini şöyle sürdürdü: “Her ne kadar meslek grupları ile taş hastalığı ilişkisini, bireylerin çalışma ortamlarındaki beslenme alışkanlıkları, sıcağa maruz kalma ve su alımı ile birlikte değerlendirmek daha doğru olacaksa da fiziksel aktivitesi kısıtlı olan işlerde çalışanların belli aralıklarla işlerine ara verip en azından yürüyerek egzersiz yapmasında fayda vardır. Düzenli spor yapıp bol su içerek (günde 2.5 – 3 kg) böbreğin toplayıcı sisteminde durağan bir şekilde kalıp taş oluşumuna neden olabilecek partiküllerin bir an önce idrar yolu sisteminden dışarıya atılmasını sağlamak önemli. Böbrek taşlarının çoğu kendiliğinden düşme eğilimindedir. Taşın düşmesi büyüklüğü ile orantılıdır. 4 mm altındaki taşların yüzde 80’i düşerken, 6 mm ve üzerindeki taşların düşme olasılığı daha azdır.”