Mehmet ÖZDOĞRU- Ege Bölgesi Sanayi Odası, ‘üretimden satışlar’ kriterine göre 100 büyük firmayı,  basın toplantısı ile açıkladı. Ege Bölgesi Sanayi Odası Meclis Salonunda gerçekleştirilen toplantıda sunum yapan Ege Bölgesi Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ender Yorgancılar, 100 büyük firmayı açıklarken, Kovid-19 sonrası ekonomik gelişmeleri de değerlendirdi.

Listede geçen yılın da şampiyonu olan TÜPRAŞ’ın liderliği sürerken ilk 10 listedeki 9 firma geçen yıl da aynı grupta yer alırken bu yıl tek değişiklik Özkan Demir Çelik firmasının yerine Abalıoğlu Gıda şirketinin gelmesi oldu. Pandemi sürecinden yatırım ve üretim kartlarının baştan karıldığını söyleyen Başkan Yorgancılar küresel ticaretin yavaşladığını, pandemiyle birlikte işin içinden çıkılmaz bir hale geldiğini söyledi.

Türkiye’de yatırımların bir önceki yıla göre yüzde 12.4 oranında gerilediğini belirten Başkan Yorgancılar, “Firmalar ellerindeki ekipmanlarla günü geçiştirmeye çalıştılar. Konkordato ilan edilmesinin de kolaylaştırılması, alacaklarda sorun yaşanmasına neden oldu. İhracatçılar ise kur artışlarından kaynaklı avantaj nedeniyle bu krizden en az hasarla çıktı” diye konuştu.

Üretim ve ihracatın Türkiye’nin geleceği olduğunu açıklayan Yorgancılar, “2019 yılın küresel ve ulusal makro koşullar nedeniyle reel sektör oldukça zorlandı. Bu da 100 büyük sanayi kuruluşunun durumuna yansıdı. EBSO olarak 38 yıldır anket çalışmamız sonucunda 100 firmanın 64’ü sadece İzmir’de üretim yapan firmayken 24 firma ise merkezi İzmir olup İzmir dışında da üretimi sürüyor. 15 firma ise bu yıl ilk kez 100 listemize girdi. 100 firmadan 84’ü kar beyan ederken 17 firma zarar ettiğini açıkladı. Kimya ve Kimyasal Ürünler, Gıda ile Demir Çelik sektörlerinin üretimden satışa oranlarının toplamı ise yüzde 78’lik bir payı oluşturuyor” dedi.

Firmaların brüt kar oranlarında yüzde 27 oranında düşüş olduğunu buna karşın çalışan sayısının yüzde 10 arttığına dikkat çeken Başkan Yorgancılar, “ARGE’ye yatırım anlamında ise hala binde 35 civarında bir yatırım yapıldığını üzülerek görüyoruz. ARGE’ye yatırım oranlarına baktığımızda yüksek katma değerli üretim için daha çok yol almamız gerektiği anlaşılmakta” şeklinde konuştu.

YATIRIMLARDA DÜŞÜŞ VAR

Makine ve Teçhizat yatırımının bir ülkedeki üretimle ilgili önemli bilgiler verdiğini kaydeden Başkan Yongancılar, “Üzülerek görüyoruz ki bu yatırımlarda da düşüş var. Bu da üretimin azaldığını göstermekte. İşsizlik rakamları da 2010 yılından bu yana yüzde 10.5’den bugün yüzde 13.8’e geldi. Yani yaklaşık yüzde 40 civarında bir düşüş yaşanmış. Bizim büyüme ve üretim şeklimiz maalesef istihdam yaratmıyor.

ÖNERİLERİNİ SIRALADI

Ekonomi ve üretimle ilgili önerilerini de sıralayan Başkan Yorgancılar, şunları söyledi: “Bizim yeni bir ekonomik program oluşturmamız gerek. Tarım ve turizm gibi istihdam yaratan alanlara yönelmemiz gerek. Örneğin sözleşmeli tarıma geçmemiz lazım. Çiftçi ürettiğini kaça satacağını bilmiyor. Tarım Bakanımıza bu konularda bir raporumuzu ilettik. İkinci önerimiz, bankaların firma ve vatandaşların borçlarının azaltılması olmalı. Bunun için uzun vadeli kredilendirme ve ihracata dayalı yeni destekler sürdürülür olmalı. Yabancı sermayeli doğrudan yatırımlar için ortamımı iyileştirmeliyiz. Bizim de yabancı yabancılar için teşvik sistemini açıklamamız lazım. İhracat seferberliği başlatmalıyız. İstihdamın korunması için 1 yıllık ‘istihdam devam teşviki’ verilsin. Yani firmaya ‘sen işçi çıkarma ben işçi başına şu kadar sigorta primi vereceğim’ demeli. Firmaların devletten alacaklarını nakit yoksa tahvil, bono gibi yöntemlerden biri ile ödemeli.”

Koronavirüs salgınıyla ilgili de görüşlerini açıklayan Başkan Yorgancılar, “Benim şahsen gördüğüm resim hiç hoş değil. Bizim insanımızda bir vurdumduymazlık maalesef var. Bana bir şey olmaz mantığı var. Bu işi çok rahat bir şekilde ikinci plana atar. Bu işin ikinci dalgası olursa bu sayılar katlanarak karşımıza çıkar. Biz de cuma gününden itibaren tüm sanayicilerimize kan tahliline tutacağız. Bakanlıktan toplam 4 bin 200 kit geldi, bir bu kadar daha gönderilecek. Sosyal mesafe ve maska takma konusunda etrafınızı da ikaz edin” dedi.

İŞTE İLK 10 FİRMA

1- TÜPRAŞ

2- Petkim

3- Philsa Philip Morris

4- BMC

5- İzmir Demir Çelik

6- JTI Tütün

7- Abalıoğlu Gıda

8- Pınar Süt

9- Abalıoğlu Yem

10- Kocaer Haddecilik