Bu gün 15 Mayıs. Emperyalistlerin uzantısı olan Yunanistan tarafından İzmir’in işgal edilişinin kara günüdür. İşgal başlar başlamaz Hava Basım ve Neşriyat Müdürlüğünün Ankara-1981 yılında yayınladığı Atatürk ve Türk Havacılığı adlı eserin 14. Sayfasında ki şu cümleleri her okuduğumda içim kanar. 12. Kolordu Komutanı olan Nadir Paşa Türk birliklerine Hava Araç ve Gereçlerinin yok edilmemesini,  İzmir’de ki deniz- hava ve kara istasyonlarındaki uçaklar ile gereçlerin kırılmadan Yunanlılara teslim edilmesini emretmiştir. Bu emir o gün ki Hava Kuvvetleri personeli için Yunan işgalinden daha onur kırıcı ve ölümden beterdir.

Mustafa Kemal ve arkadaşlarının işgalci emperyalistlere karşı yaktığı bağımsızlık ve özgürlük mesajını alan başta Üsteğmen Emin Nihat Bey olmak üzere bir gurup havacı pilot İzmir’den İstanbul Maltepe hava istasyonuna gelmişlerdi. Tüm faaliyetleri durdurulmuş ve uçakların önemli parçaları sökülerek işlevsiz hale getirilmiş olan Maltepe istasyonunda işler hiç de iç açıcı değildir. Bu yurtsever pilotların yaptığı plan üzere önce kaçıracakları uçakların uçacak duruma getirilmesi ve aynı zamanda Maltepe’de ki Polo sahasının da pist olarak kullanılabilmesi için de düzenlenmesi gerekiyordu. Bütün imkânsızlıklara rağmen Kurtuluş mücadelesine katılmak için can atan bir avuç havacı çalışmalarını gizlice sürdürüp 6 Mayıs’ta 1920 de toplam dört uçağı uçmaya hazır durumuna getirirler. Bunun yanında Polo sahasını da futbol maçı yapmak bahanesi ile tümsek yerleri düzeltilmiş, çukurlar doldurulmuş çok elverişli olmasa da bir pist elde edilmişti.

Bölük komutanı olan ve aynı zamanda Maltepe istasyonunun komutan yardımcısı olan Yüzbaşı Fazıl Beyin de yardımlarıyla dört uçağı Anadolu’ya kaçırmak için 6 Haziranı 7 Hazirana bağlayan gece saat iki de harekete geçerler. Gönüllü pilotlar Vecihi,  İsmail Zeki,  Kazım, Rıdvan ve makinist Eşref Bey ile Teğmen Şakir’le eşi Müzeyyen hanımın yüreklerine bağımsızlığa yapacakları katkının ateşi düşmüştü. Gökyüzünün Süvarileri uçakları Anadolu’ya kaçırma girişimleri başarısızlıkla sonuçlanır. Yüzbaşı Fazıl Bey bu olumsuzluk karşısında hemen duruma el koyar ve istasyonda bulunan gizli evrakları alarak, kalkışları tamamlayamayan yaralı pilotlar ile bazı askerleri de yanına alarak Maltepe İstasyonundan kaçarak önce Adapazarı’na ulaşırlar daha sonra da Konya’ya geçerler. Bu olay İngilizleri çıldırtmaya yetmiştir. Maltepe istasyonunda bulunan uçakları ve malzemeleri imha etmiş ve tüm hangarları bombalamışlardır.

Onlar ne yaparsa yapsın özgürlüğe uçan Gökyüzünün Süvarilerini engeli yemediler. Pilotlar meşakkatli bir yolculuktan sonra Konya’ya ulaştılar ve Konya uçak istasyonunun ekibine dâhil oldular.  Konya Uçak İstasyonu komutanlığına bir süre vekâlet eden daha sonra Temmuz 1920 de istasyonun komutanlığına getirilen Yüzbaşı Fazıl Beyle birlikte görev yapan subay pilotlar ve sivil pilotlar Kurtuluş Savaşının her cephesinde başarıyla görev yaparken kimileri savaş sırasın da kimileri de savaştan sonra yeni pilotlar yetiştirmek uğruna uçaklarıyla koyun koyuna toprağa düştüler. 

Onlar ki gökyüzünde İzmir’in Kartallarıdır. O Kartallardan biri de Sivil pilot olarak orduya katılarak gökyüzü savaşların da büyük kahramanlıklar gösteren İsmail Zeki Bey’dir.  Bir belgeye göre İsmail Zeki Bey 1898 Harput’ta, diğer bir belgeye göre de Bayburt’ta doğmuş 1915 yılında girdiği Harbi Umumiye den 1917 başarıyla mezun olmuş ve Gökyüzü Süvarilerine katılmıştır. Bir an olsun Yüzbaşı Fazıl Bey’in ekibinden ayrılmamış Kurtuluş savaşının bütün aşamalarında gökyüzündeki yerini almıştır. Özellikle Batı Cephesinde ki görevi sırasın da Yunan Hava Kuvvetleri ile girişilen hava savaşlarında ve keşif uçuşlarında ki yararlıkları dillere destandır. İsmail Zeki Bey İzmir’in kurtuluşundan sonra kentten ayrılmamış Seydiköy Uçak Okulunda gökyüzüne yeni süvariler yetiştirmek için öğretmen olarak kalmıştır. 

     
 Tarihler 9 Eylül 1923 göstermekteydi. İzmir’in kurtuluşunun birinci yıl dönümünün kutlamaları nedeniyle şehir de büyük bir coşku ve heyecan hâkimdir.  İsmail Zeki Bey bu coşkulu heyecana iştirak etmek için ‘’Sadık’’ adlı tek kişilik savaş uçağı ile havalanır ve gökyüzünde ki Kartalları kıskandıracak gösterisine başlar. İzmir halkı bu olağan üstü gösteriyi büyük bir hayranlıkla izlerken hızla irtifa kaybeden uçağın düşeceği kimsenin aklına gelmez. İsmail Zeki Bey’in bütün gayretlerine rağmen savaş uçağı Tepecik semtinde Kemer İstasyonu yakınlarında bulunan Agios  Ioannis Sten Alygaria Kilisesine çarparak parçalanır ve kendisi de orada şehit olur. Akşam haberlerini radyolarından dinleyen İzmirliler duyduklarına inanamadılar. Bir gün sonra kaldırılan cenazesine 9 Eylül törenleri için İzmir’e gelen devlet yetkilileri, yabacı konuklar ve şehrin yöneticileri tam kadro katılırken İsmail Zeki Beyin tabutunu öğrencileri ve pilot arkadaşları el üstünde taşıyorlardı.  İsmail Zeki Beyin na’şı Kadri dergâhın da toprağa verilirken o uçağının pervanesine bağlanan kırmızı beyaz kurdele mahşeri kabalığa elveda dercesine rüzgârla birlikte, Kadifekale sırtlarından el sallıyordu. Bir İzmir Kartalı daha mavi gökyüzüne veda ederken arkasında onlarca gökyüzü süvarisi bırakıyordu. Gelin hep birlikte şu Türküyü İzmir’in Kartalları için söyleyelim.

  ‘’Uçun kuşlar uçun İzmir’e doğru ‘’

Bu yazının hazırlanışında katkılarından dolayı Mustafa Uzel ve APİKAM çalışanlarına teşekkür ederim.
Kaynakçalar:
1:Türk Sesi Gazetesi (11-Eylül-1923)
2: http://www.tayyareci.com/
3: http://www.turkeyswar.com/aviation/gallery ofpilots/
4:http://docs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari/TEZLER_YOK_GOV_TR/Gaye%20%C4%B0nan,%20KURULUSUNDAN%20ULUSAL%20KURTULUS%2018774                                                                            
  5: http://www.tayyareci.com/hvtarihi/1919-23/07a.asp