Çocuklar meraklıdır, dünyayı keşfetmek isterler. Bunun için dokunmayı, dokundukları nesneleri ağızlarına götürmeyi tercih ederler. Küçük parçalı oyuncaklar ise bu konudaki en büyük tehlike. Özellikle de çocukların küçük parçalı oyuncakları yutması durumunda solunum travmalarına yol açıyor. Bu durumun ölüme kadar götürebileceğine dikkat çeken Avrasya Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Mehmet Ali Talay, çocuklarda görülen solunum travmalarıyla ilgili önemli bilgiler veriyor.

Kazaların sebebi, motor kas sistemi

Çocuk ve gençlerde en sık görülen ve ölümle sonuçlanan sağlık problemlerinin başında solunum travmaları geliyor. 5 yaşın altındaki çocukların solunum travmalarına bağlı hayatlarını kaybetmelerinin nedeni ise motor kas sinir sisteminin yeteri kadar gelişmemiş olmamasıdır. Travmalara neden olan ev kazalarının nedeni de yine aynı şekilde motor kas sistemi ile doğrudan alakalıdır. 

Evde travmaya neden olan kazalar, daha çok yanlış oyuncak seçiminden kaynaklanıyor. Bebek ve çocukların çok meraklı olması ve her şeyi ağızlarına götürme refleksleri ve yediği yiyecekleri çiğnemeden yutmaları küçük parçalı oyuncakların yutulmasına neden olabilir. 

Nefes alamıyor ama ağlıyorsa…

Evde yaşanabilecek kazalar sebebiyle çocuklarda solunum travmaları gelişebilir. Bu noktada ebeveynlerin yaşanan tıkanmanın kısmi mi, tam mı olduğunu ayırt etmeleri çok önemlidir. Çünkü anında yapılacak müdahale yaşanacak tıkanmaya bağlı olarak değişiklik gösterecektir.

Eğer çocuk ağzına bir yabancı cisim aldı ve yuttuysa bu durumda nefes almakta zorlanır ve öksürmeye başlar. Bu esnada çocuk ile iletişim halindeyseniz, öksürme ses kısıklığı  ve ağlama sesini duyuyorsanız bu kısmi tıkanmadır. Bu durumda çocuğu alıp omzunuzun üstüne koyup gazını çıkarır gibi sadece çocuğun öksürmesine yardımcı olunması gerekir. Bu işlem boğazındaki yabancı cisim çıkana kadar devam etmeli.

Nefes alamıyor ve morarmaya başlamışsa…

Eğer yabancı cisim yuttuysa, sesi hiç çıkmıyor ve morarmaya başladıysa büyük ihtimalle tam tıkanma yaşanıyordur. Bu durumda öncelikle ebeveynlerin sakin kalmayı öğrenmesi gerekiyor. Tam tıkanma söz konusuysa ve çocuğun yaşı 1’den küçükse yüz üstü elimizin üstüne yatırıp, elimizin ayası ile 5 kere sırtına vurmamız gerekiyor. 5 kere sırtına vurmamızın ardından çocuğu tekrar diğer tarafa çevirip ağzında yabancı cisim olup olmadığını kontrol etmeliyiz. Çıkmadıysa iki parmağımızla çocuğun karnına 5 kere baskı yapmamız gerekiyor. Bu döngüyü çocuk yabancı cismi çıkarana kadar tekrar etmemiz gerekiyor. Eğer çocuk bir yaşından büyükse bu durumda heimlich manevrası yapılmalıdır. 

Heimlich manevrası nasıl yapılır?

Öncelikle çocuğun arkasından sarılarak gövdesi kavranır. Bir elin baş parmağı midenin üst kısmına, göğüs kemiği altına gelecek şekilde yumruk yaparak konur. Diğer el ile yumruk yapılan el kavranır. Kuvvetle arkaya ve yukarı doğru bastırılır. Bu hareket 5-7 kez yabancı cisim çıkıncaya kadar tekrarlanır. Tıkanıklık açılmadıysa tekrar sırtına vurulur. Eğer çocuk rahat nefes almaya başlasa bile her ihtimale karşı sağlık ekiplerini aramakta yarar vardır.