Ramazan ayı boyunca oruç tutan kişilerin yaşam şekilleri, beslenme ve uyku düzenleri değişmektedir. İçinde bulunduğumuz dönemde Corona virüs (Covid-19) salgını ile baş etmeye çalışırken bu değişiklikler daha fazla belirgin hale gelmektedir. Oruç tutmak isteyen ve kronik bir hastalığı nedeniyle düzenli ilaç alması gereken hastaların mutlaka kendi hekimine danışması ve eğer oruç tutmasında genel sağlık durumu açısından bir engel yoksa ilaçlarının iftar ve sahur saatlerine göre ayarlanması gerekmektedir.

 Özellikle şeker, tansiyon, kalp, tiroit, dolaşım bozukluğu, epilepsi, astım, böbrek ve kanser hastalarının ilaçlarını düzenli bir şekilde kullanmaları son derece önemlidir. Düzen bozulduğunda ya da ilaçların alımı unutulduğunda hastalar hayati risk ile karşı karşıya kalabilmektedir.

İlaçları iftarda mı sahurda mı kullanmalıyız?

Bu ilaçların dozları, alım zamanları ya da açlık tokluk durumuna göre kullanım şekilleri değişebilmektedir. Oruç tutacak hastalar için de özellikle açlık ve tokluk tanımı zaman zaman kafa karışıklığına neden olabilmektedir. Eğer hekiminiz size ilacınızı tok olarak almanız gerektiğini söylediyse, sizin bu ilacı ya yemek yemeye başlamadan yarım saat önce almanız, ya da yemek yedikten sonraki iki saatlik süreç içerisinde almanız gerekmektedir. Eğer ilacınızı aç olarak almanız gerekiyorsa, yemekten iki saat öncesiyle yarım saat öncesine kadar olan süre içinde ilaç dozunuzu almalısınız. Bu zamanlamalara uyulmadığı durumlarda ilacın etkinliği düşmektedir. Ramazan ayı süresince ilaç dozları ve kullanım zamanları mutlaka ilgili hekime danışılarak değiştirilmelidir. Hekim önerileri alınmadan yapılacak değişiklikler hastalığın seyrinde hoş olmayan tablolar oluşturabilir. 

Tiroit bezinin fonksiyon bozuklukları farklı klinik tablolar ile karşımıza çıkabilmektedir. Hipotiroidi, yani tiroit bezinin az çalışması durumu genelde kadınlarda daha sık görülmektedir ve sıklıkla sebebi Haşimato tiroiditi’dir. Bu durumda hastalara tiroit hormonu desteği verilmelidir. Böyle bir destek tedavisi için alınan ilaçlar mutlaka aç karna alınmalıdır. Bazı hastalarımız bu ilaçları yanlış olarak tok karna almaktadırlar ve bu da ilacın etkisini azaltmaktadır. Yanlış kullanım nedeniyle hastalığın seyrinde iyi yönde bir gelişme olmamakla birlikte zaman zaman kötüye gidiş bile görülebilmektedir. Bu nedenle doğru ilaç, doğru zamanlama ve doğru doz ayarlanması son derece hassas bir konudur. Tiroit ilaçları sabah kahvaltı yapmadan yarım saat önce alınmalıdır. İlaç etkisini en iyi bu durumda göstermektedir. 

Oruç tutmasında engel olmayan tiroit hastaları ilaçlarını şu şekilde alabilirler;

• İftar saatinde su ile alınabilir ve en az 30 dakika bekledikten sonra yemek yenmelidir.
• İftar saatinde yemek için bu süreyi beklemek istemeyenler ise sahura kalktıklarında hemen ilaçlarını alırlar ve 30 dakika sonra sahur yaparlar.
• Gece sahura kalkmadan oruç tutanlar ise yatmadan önce ilaçlarını alabilirler. Ancak öncesinde en az 2 saat herhangi bir şey yenmemiş olmalıdır.

Bazı hastalarda ise hipertiroidi denilen tiroit bezinin çok çalışması durumu söz konusu olabilir. Hipertiroidinin farklı nedenleri olmakla birlikte eğer artmış fonksiyonu kontrol altına almak için ilaç kullanılması gerekiyorsa, bu ilaçlar yine ilgili hekimin görüşü ve onayıyla ayarlanmalıdır. Artmış tiroit fonksiyonlarına neden olan durum eğer hastanın oruç tutmasına engel değilse ve hekim hastanın genel sağlık durumu açısından oruç tutmasına izin verirse, ilaç saatleri iftar ve sahur saatlerine göre ayarlanabilir. Bu ilaçları tok karna almak gerekmektedir.     

Ramazan ayı bitiminde mutlaka tiroid hormonları kontrol edilmelidir.