Torbalı Belediyesi’nin 2024 yılı Sayıştay raporu, mali disiplinin zayıflığını ve idari ihlalleri gözler önüne serdi. Denetim sonucunda belediyeye ait şirketlerin devasa borç yükü altında olduğu, belediye taşınmazlarının izinsiz kullanıldığı ve birçok idari eksikliğin sürdüğü ortaya çıktı.

ŞİRKETLERİN PRİM BORCU 468 MİLYON TL’Yİ AŞTI

Belediyenin personel temin ettiği şirkete ait prim borcunun 468 milyon 268 bin TL’ye ulaştığı, bu tutara gecikme faizlerinin de eklendiği belirtildi. Belediyenin şirkete 140 milyon TL civarında borcu bulunduğu ve ödemelerin eksik yapılması nedeniyle borcun sürekli büyüdüğü tespit edildi. Sayıştay, bu durumun belediyenin bütçe yetersizliğinden kaynaklandığını belirterek, borçların yapılandırılması ve hakedişlerin tam ödenmesi gerektiğini vurguladı.

TRAFOLAR VE TAKSİ DURAKLARI İZİNSİZ

Rapora göre, elektrik trafoları belediyenin izni olmadan arsalarına yerleştirildi ve bu alanlardan ecrimisil (kira bedeli) alınmadı. Benzer şekilde, taksi duraklarının da ihalesiz olarak kullandırıldığı ve bu duraklardan herhangi bir tahsilat yapılmadığı ortaya çıktı.

YEŞİL ALAN VE YOLLAR ÖZEL KİŞİLERCE İŞGAL EDİLDİ

Uygulama imar planında yeşil alan veya yol olarak ayrılmış kamusal bölgelerde özel kişiler tarafından yapılaşma yapıldığı ve alanların hukuka aykırı biçimde işgal edildiği tespit edildi.

STRATEJİ MÜDÜRLÜĞÜ SADECE KÂĞIT ÜZERİNDE

Belediyede Strateji Geliştirme Müdürlüğü kadrosu bulunmasına rağmen bu birimin hiçbir faaliyette bulunmadığı belirtildi. Sayıştay, müdürlüğün aktif hale getirilmesi gerektiğini bildirdi.

RUHSATSIZ İŞYERLERİ KİRAYA VERİLDİ

Belediyenin kiraya verdiği bazı işyerlerinde işyeri açma ve çalışma ruhsatının bulunmadığı belirlendi. Sayıştay, ruhsatsız faaliyet gösteren işletmelerin denetlenmesi ve gerekli işlemlerin yapılması gerektiğini vurguladı.

PERSONEL GİDERİ SINIRI AŞILDI

Yasal olarak yüzde 40’ı geçmemesi gereken personel gideri oranı, Torbalı Belediyesi’nde yüzde 58,46’ya yükseldi. Bu durumun belediye bütçesinde dengesizlik yarattığı ve sürdürülebilir olmadığı ifade edildi.

FAZLA MESAİ VE İZİN İHLALLERİ

Raporda, belediye işçilerine yasal sınır olan yılda 270 saatin üzerinde fazla mesai yaptırıldığı belirtildi. Ayrıca, işçilerin yıllık izinlerinin düzenli kullandırılmadığı da tespit edildi.

MEMURLARIN ADLİ SİCİL KAYITLARI EKSİK

Belediye memurlarının adli sicil kayıtlarının dosyalarda bulunmadığı, bu durumun kamu yönetiminde risk oluşturduğu ifade edildi.

DÜŞÜK TAHSİLAT ORANLARI

Belediyenin gelirlerinde tahsilat oranlarının oldukça düşük kaldığı görüldü. Para cezalarının sadece yüzde 39’u, eğlence vergilerinin ise yüzde 41’i tahsil edildi. Ayrıca ruhsatsız binalardan emlak vergisi alınmadığı, bazı işletmelerin ise çevre temizlik vergisi dışında bırakıldığı rapora yansıdı.

PARK VE YOLLARA YAPI KAYIT BELGESİ

Sayıştay, belediyenin park, yol ve meydan gibi kamusal alanlara yapı kayıt belgesi çıkardığını tespit etti. Bu durumun kamu taşınmazlarının amaç dışı kullanımı anlamına geldiği belirtildi.

BÜYÜKŞEHİR’DEN KAZI BEDELLERİ TAHSİL EDİLMEDİ

Raporda, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin 2020 yılı ve öncesine ait kazı bedellerini Torbalı Belediyesi’ne göndermediği; Torbalı Belediyesi’nin de bu bedelleri tahsil etmediği belirtildi.

SU ABONESİ OLMAYAN İŞLETMELERDE ATIK BEDELİ BELİRSİZ

Katı atık bertaraf bedellerinin su faturalarına yansıtıldığı uygulamada, su aboneliği olmayan işletmelerin bedellerinin tespit edilemediği kaydedildi. Sayıştay, bu işletmeler için yeni bir hesaplama yöntemi geliştirilmesi gerektiğini vurguladı.