İKÇÜ Sanat ve Tasarım Fakültesi, Görsel İletişim Tasarımı Bölümü Öğretim Üyesi Yrd.Doç.Dr.Uğur Bakan’ın açtığı sergiyi, Rektör Yardımcısı Prof.Dr.Saffet Köse, Sanat ve Tasarım Fakültesi Dekanı Prof.Dr.Fikri Salman, İslami İlimler Fakültesi Felsefe ve Din Bilimleri Bölüm Başkanı Prof.Dr.Muhsin Akbaş gezdi.
Yrd.Doç.Dr.Uğur Bakan, Rektör Yardımcısı Prof.Dr.Saffet Köse’ye Exlibris Sanatı ile ilgili bilgi vererek sergide yer alan eserlerini tanıttı. Prof.Dr. Köse ayrıca fakültenin resim atölyesini de gezerek; İKÇÜ’nün en genç fakültesine başarılı bir akademik hayat temennisinde bulundu.
İzmir Exlibrisleri Sergisi, Tıp Fakültesi Anatomi Laboratuvarı Fuaye Alanı’nda 2 Ocak 2018 tarihine kadar açık kalacak.
Exlibris nedir?
Exlibris, kitabın sahiplik belgesi olarak tanımlayabileceğimiz, üzerinde kitap sahibinin ismi ile resim veya tipografik öğelerden oluşan, kitap kapağının içine yapıştırılan küçük boy, özgün grafik çalışmalardır. “…nın kitaplarından”, “…nın kitaplığından” anlamına gelen Exlibris, Latince kökenli bir kelime olup Türkçede de kullanılmaktadır.
Kitapların iç kapağına yapıştırılan, üzerinde sahibinin isminin ve değişik resimlerin yer aldığı küçük boyutlu grafik çalışmalar, Avrupa’da 1400’lü yıllarda başladı.
Kitabın kartvitizi ya da tapusu sayılan exlibris'e İngilizce ‘de ‘‘bookplate’’ denilmektedir.
Exlibris, hem kitap sahibini tanıtıyor, hem de kitabı ödünç alan kişiyi geri getirmesi konusunda uyarıyor ve kitapları hırsızlara karşı koruyordu.
Bu dönemde büyük ve değerli kitap koleksiyonlarına sahip Ortaçağ manastırlarında kullanılan exlibrislere baktığımızda, sembolik görüntülerin yanı sıra kitabı ödünç alan kişiye kitabı koruması için yapılmış ricalar, kitabı geri getirmezse de şu tür tehditler içeren sözler yazılıydı:
'Bu kütüphaneden kitap çalanın elindeki kitap yılana dönüşsün ve onu ısırsın. Felç olsun ve tüm organları parçalansın. Acıyla yalvarsın, bağışlanmak için ve tamamen çözülene kadar ıstırap çeksin. Kitap kurtları İçini kemirsin. Son olarak da cehennemin alevlerinde yanıp sonsuza kadar yok olsun!'
Tarihçesi 15'inci yüzyıla kadar uzanan exlibrisin Türkiye'deki oluşumu ise 1960'lara dayanıyor. 1960'lı yıllarda Gazi Eğitim Enstitüsü'nde dönemin resim öğretmenleri öğrencilerine exlibris yaptırmışlar ancak o günlerden kalan özgün bir örneğe ne yazık ki rastlanmıyor. Dünyada exlibrisleriyle bilinen bazı sanatçılar ise Albrecht Dürer, Paul Klee ve Edvard Munch. İlk ve en eski exlibris örneğine M.Ö. 1400 yıllarında rastlanıyor. Açık mavi renk bir fayans üzerine yapılan bu örneğin Firavun III. Amenofis'in kitaplığına ait olduğu sanılıyor.