Teknolojinin, üretimin ilerlemesi ile birlikte; hayatımızın, mutfağımızın tam ortasına yerleşen bir üründen bahsetmek istyorum bugün ki yazımda. Çataldan, tabağa, biberondan, su şişesine, saklama kabından, gıda ambalajına, oyuncaktan, bardağa kadar, plastik kap ve malzemeleri.. Holistik beslenmede amacımız bizim için zararlı ve tehlikeli olanı öncelikle çıkartabilmektir.
Sağlıklı besinleri tercih etmek kadar, sağlıklı bir ruh halinde olmak kadar, duygularımızı fark edip, dönüştürmek kadar, sporu hayatımızda rutinimiz haline getirmek kadar önemli bir konu Mutfağımızdaki ‘’plastikler’’.
Kırılmaması, bir kerelik kullanımdan dolayı pratik olması, bazen farklı renklerde olması, ucuz, hafif ve kolay bulunur olması nedenleriyle tercihi de günden güne artmaktadır.
Ancak yapılan araştırmalarda plastiğin ana maddesi olan “Bisphenol A” (BPA)’nın insan sağlığını olumsuz etkilediği, BPA’nın kadın ve erkekte hormonal dengeyi bozduğu, kadınlarda meme, erkeklerde ise prostat kanseri riskini arttırdığı tespit edilmişitir. Obezite, diyabet, astım, kalp ve damar hastalıklarıyla ilişkilendirilmekte, hatta genler üzerinde de olumsuz etkisi olduğu ve bu etkinin doğacak olan bir bebeğide etkileyebileceği belirtilmektedir.
Günümüzde otizm, dikkat eksikliği, hiperaktivite bozukluğunun gün geçtikçe artması aslında tesadüf değildir. Bir çok sebebi olmakla birlikte, plastik damacana, oyuncak, şişelerde bulunan diğer bir kimyasal olan ‘’Fitalat’’ ın son yapılan çalışmlarda davranış bozukluklarına ve nörolojik hasaralara yol açabildiği görülmüştür.
Peki sağlığımızı bu etkilerden korumak için neler yapmalıyız?
- Sıcak ve asitli yiyecek ve içeceklerin plastikte muhafazası uygun değildir. Evlerimizde salça, turşu, sirke, zeytin vb. yaparken yada dışarıdan satın alırken plastik kaplarda ise iki kere daha düşünmekte fayda var.
- Mümkün olduğu kadar tercih etmemek ve mevcutta var olan plastik eşyalardan arınmak en doğru çözüm.
- Ancak plastik malzemeden kaçamadığımız durumlarda olabilir. Tıpkı teknoloji gibi. Bu durumda plastik malzemelerin altında yada üzerinde yazan rakamları tanımak ve bilmek gerekir. Eğer ki aldığınız plastik üründe her hangi bir rakam yok ise bu en tehlikeli olan budur ve kesinlikle mutfağınızdan ve evinizden uzaklaştırmanız gerekmektedir.
Peki bu rakamlar nedir? Hangisi sağlığa uygun hangisi zararlıdır?
1 numara: PET veya PETE polietilen anlamına gelir. Genelde su, iki litrelik alkolsüz içecekler ve yağların konduğu pet şişelerde kullanılır. Genelde tek kullanımlık ürünler için geçerlidir. Zararsızdır,.
2 numara: HDPE ve polietileni işaret eder. Genelde deterjan ambalajları ve pet sütlerde bulunur. Bu da sağlığa zararlı değildir.
3 numara: PVC polivenil klorid içerir. Streç folyo, dış mekan eşyaları, plastik zemin malzemesi, duş perdesi ve de plastik ambalajlarda kullanılır. Zararlıdır. Yiyeceklerinizi folyoya sararken bir kere daha düşünün.
4 numara: LDPE az yoğunluklu polietilendir. Kuru temizleme, çöp torbaları, yemek saklama kaplarında bulunur. Zararsızdır.
5 numara: PE Polietilen'in kısaltmasıdır. En güvenli plastik türü olarak kabul edilir. Bulaşık makinesinde yıkanabilir, mikrodalga fırında kullanılabilir.
6 numara: PS polistirendir. Yemek paketleri, plastik bardak ve tabaklar, kaşık gibi maddeler. Market etlerini satın alırken konulan plastik kaplar, köpük tabaklar ve fast food ürünlerin konulduğu tabaklar. Bu kadar çok kullanılan bir şey olmasına rağmen zararlıdır.
7 numara: Yemek saklama kapları ve bazı pet şişelerde bulunur. Kullanılması oldukça zararlıdır.
Sağlığa zararlı, kesinlikle uzak durulması gereken 3,6 ve 7 numaralı plastik ürünlerdir. Sonuç olarak alışverişlerinizde, etiket kadar plastiklerin üzerinde bulunan rakamlarıda değerlendirmeniz, kendi ve sevdikleriniz için sağlıklı bir adım olacaktır. Her gün kendine bir adım at .... Işıltınızla var olun...Sevgilerimle
Senem Köse Bektaş
Holistik Beslenme Danışmanı /Gıda Mühendisi
İnstagram @holistikmuhendis
Twitter @senemkose14