SEN DE YAZ’I DONDURUYOR MUSUN?

Senem Köse Bektaş

Yaz mevsiminin sonlarına doğru bir çoğumuz evlerinde genel olarak sebzeleri bazen de meyveleri kış mevsiminde de kullanmak için bazen donduruyor bazen de konserve yapar. Genel olarak mevsiminde taze ve yöresel beslenmek her daim favorim olsa da, bazen alışkanlıklar bazen yazın bolluğunu ve bereketini kışa mevsimine taşıma isteği bazen de ev ekonomisine destek olmak adına yazdan kışa hazırlıklar her daim olacak...
En çok tercih edilen meyve ve sebzelerin dondurulmaya uygun olup olmadığı uygun olanların nasıl dondurulacağını merak edenler burada mı?
En çok dondurulan sebzeler ile başlayalım.
Adını Aztekçe ‘’Tomate’’ kelimesinden alan domatesle başlayalım. Domatesler doğranarak dondurulabilir. Bütün domates dondurulmaya uygun değildir, donarken patlayabilir, sertleşir ve lezzet kaybı oluşur. Bununla birlikte, bunun için önce yıkanması, iyice kurutulması ve yeşil kısımları ve sapının domatese bağlandığı yerdeki yeşil kısımda mutlaka kesilmelidir. Çünkü yeşil olan kısımlarda kansorojen bir madde olan ‘’Solanin’’ bulunmakta, solanin baş ağrısına, mide ve bağırsak bozukluklarına neden olur.
Buzluğa en çok atılan, Orta Asya’ da atalarımızın Burçak dedikleri Bezelye dondurulabilen sebzelerdendir. Baldıçlarından ayıklanan taze bezelye yıkanıp kurulanarak dondurulmaya uygun olan poşetlerde dondurulabilir. Burada dikkat edilecek konu bezelyenin çatlak, ezik, kırık olanlar dondurulmamalıdır. Diğer bir yöntem ise ayıklanmış bezelye kaynamış suya bir kevgir yardımı ile daldırılarak 2 dk bekletildikten sonra buzlu suda şoklanır. İyice kurulandıktan sonra dondurulabilir.
Tarımı yapılan dünyaynın en eski bitkilerinden biri olan biber, en bol bulunduğu mevsim yaz ve sonbahardır. İyice yıkandıktan sonra içindeki tohumlar ve bölmeleri birbirinden ayıran beyaz kısımlar temizlendikten sonra parçalara ayrılan biber bezelye gibi iki yöntem kullanılarak dondurulabilir. Dondurulan biberin kabuğu sertleştiği için salata yapmaya uygun olmaz.


Eskiden ilaç olarak kullanılan, kan şekerinin düşmesinde yardımcı iyi bir idrar söktürücü olan fonksiyonel beslenmede ilk sıralarda yerini alan enginar da dondurulabilir. Ancak dondurulacak enginarın taze olması gerekmektedir. 5 dk kaynar suda haşlanıp buzlu suda şoklanmalıdır. Benim tavsiyem enginarları tek tek tepsiye dizip ilk dondurma işleminden sonra poşetleyip yeniden dondurucuya koymanız.
Mısırlıların cilt güzelliği için yediği taze fasulye mutfağımızda en çok dondurduğumuz sebzelerden. Dondurulmaya uygun olan taze fasulye, dondurulmadan önce uçları kesilip kılçıklı ise ayıklanarak tazeliği ve cinsine göre 4-5 dk kaynar suda haşlanıp buzlu suda bekletilmedir. İyice kurulandıktan sonra dondurulabilir. Buzlu suda bekletilen sebzelerde vitamin kaybı az olur ve rengini korur.
Türk mutfağında genel olarak sebzeler yoğunlukla dondurulsada smothıe içmeyi seviyorsanız yaz meyvelerini dondurmak çok iyi bir seçenek olabilir.
Taş devrinin sonlarından itibaren var olan, dünyada 5000 çeşidi olan armut dondurulabilen bir meyvedir. Kabuğu soyulan armut sert ise kaynar suda hafif haşlanıp şekerlenerek bekletilmeden dondurulur.
Çocukların en çok sevdiği meyve olan yüksek oranda C vitamini içeren çilek dondurulabilir. Ancak normal şartlarda buzdolabında çok hızlı vitamin ve lezzet kaybına uğrayan bu meyve yıkandıktan sonra tek tek dondurulup sonra bir arada dondurucuya konulmalıdır.
Sigara kullanan kişilerin bol bol tüketilmesi önerilen kayısı da dondurulabilen meyvelerdendir. Sıcak suyla iyice yıkandıktan sonra çekirdekleri çıkartılıp ikiye bölünerek dondurulabilir.
Diyet yapanların gözde meyvesi olan kirazın öncelikle sapları koparılır. Çekirdekleri çıkarılarak(benim tercihim) yada çıkılarılmadan dondurulabilir. Dondurulmadan yıkanan kirazların tek tek kurutulması gerekir ve yine tepsiye dizilerek tek tek kurutulup daha sonra dondurulmaya uygun bir poşette bir araya getirilmelidir.
Yazı dondursak da bir kış meyvesi olan narda dondurulabilen bir meyvedir. Antiseptik, iltihap önleyici, yüksek tansiyonu düşürücü ve ateşli rahatsızlıklarda rahatlıkla kullanabilen nar, ayıklanan taneleri dondurulabilir.
Mutfağınız şifalı ve bereketli olsun. Şifanın gücü için kendine bir adım at... Işıltınızla var olun...Sevgilerimle

Senem Köse Bektaş
Holistik Beslenme Danışmanı /Theta Healing Uygulayıcısı Gıda Mühendisi/Yoga öğretmeni


Kaynak
Besin Uzmanı Oktay Mete
https://www.essen-und-trinken.de
https://farm-de.desigusxpro.com/