Avrupa Nükleer Araştırmalar Merkezi'ndeki (CERN) gibi parçacık hızlandırıcıları ile araştırma yapılacak 'Türk Hızlandırıcı Merkezi' (THM) projesinde son aşamaya geçildi. THM Yürütücüsü Prof. Dr. Ömer Yavaş, 2006 yılında başlatılan projede gelinen son duruma ilişkin açıklamalarda bulundu. Yavaş, Türkiye'de bu alanda yapılan çalışmalar kapsamında fizibilite, genel tasarım ve teknik tasarım aşamalarının tamamlandığını söyledi. Yavaş, tasarlanan tesislerle ilgili projelendirme dosyalarını Kalkınma Bakanlığına teslim ettiklerini söyledi. Yavaş, THM projesi kapsamında tasarlanan milyar elektronvolt mertebesinde enerjisi bulunan değişik tipte elektron, proton hızlandırıcılarının önümüzdeki yıllarda hayata geçirerek dünya ölçeğinde bir hızlandırıcı merkezine kavuşulacağını ifade etti.

100 MİLYON LİRALIK YATIRIM

Şu anda kurulumunu sürdürdükleri tesiste yaklaşık 100 milyon liralık bir yatırımın söz konusu olduğunu anlatan Yavaş, “Bunun yıllık işletim ve cari giderleri de 8-10 milyon lira civarında olabilir ama dünyanın en büyük merkezinde en büyük hızlandırıcının ve dedektör sistemlerinin (CERN-LHC) yaklaşık 10 yılda 15 milyar dolara yakın bir maliyetle kurulduğunu dikkate alacak olursak bizim Türkiye için geliştirdiğimiz milyar elektronvolt enerjili büyük ölçekli 4 tesisin her birinin maliyetinin birkaç yüz milyon lira boyutunda olması çok anlaşılabilir olmalıdır.” değerlendirmesinde bulundu.

İLK ELEKTRON HIZLANDIRICISI HEDEFİ YAKALADI

İlk elektron hızlandırıcısı ve ışınım tesisi hedefinin yakalandığını belirten Yavaş, “Bu çalışmaları son 10 yılda 12 üniversiteden yaklaşık 150 araştırmacıyla yürüttük. Kurmakta olduğumuz elektron hızlandırıcısı ve lazer tesisini önümüzdeki 1,5-2 yıl içerisinde Ankara Üniversitesi Gölbaşı Kampüs alanı içinde araştırmacıların hizmetine sunmayı hedefliyoruz” dedi.

Avrupa Nükleer Araştırmalar Merkezi'ndeki (CERN) gibi parçacık hızlandırıcıları ile araştırma yapılacak 'Türk Hızlandırıcı Merkezi' (THM) projesinde son aşamaya geçildi. THM Yürütücüsü Prof. Dr. Ömer Yavaş, 2006 yılında başlatılan projede gelinen son duruma ilişkin açıklamalarda bulundu. Yavaş, Türkiye'de bu alanda yapılan çalışmalar kapsamında fizibilite, genel tasarım ve teknik tasarım aşamalarının tamamlandığını söyledi. Yavaş, tasarlanan tesislerle ilgili projelendirme dosyalarını Kalkınma Bakanlığına teslim ettiklerini söyledi. Yavaş, THM projesi kapsamında tasarlanan milyar elektronvolt mertebesinde enerjisi bulunan değişik tipte elektron, proton hızlandırıcılarının önümüzdeki yıllarda hayata geçirerek dünya ölçeğinde bir hızlandırıcı merkezine kavuşulacağını ifade etti.

100 MİLYON LİRALIK YATIRIM

Şu anda kurulumunu sürdürdükleri tesiste yaklaşık 100 milyon liralık bir yatırımın söz konusu olduğunu anlatan Yavaş, “Bunun yıllık işletim ve cari giderleri de 8-10 milyon lira civarında olabilir ama dünyanın en büyük merkezinde en büyük hızlandırıcının ve dedektör sistemlerinin (CERN-LHC) yaklaşık 10 yılda 15 milyar dolara yakın bir maliyetle kurulduğunu dikkate alacak olursak bizim Türkiye için geliştirdiğimiz milyar elektronvolt enerjili büyük ölçekli 4 tesisin her birinin maliyetinin birkaç yüz milyon lira boyutunda olması çok anlaşılabilir olmalıdır.” değerlendirmesinde bulundu.

İLK ELEKTRON HIZLANDIRICISI HEDEFİ YAKALADI

lk elektron hızlandırıcısı ve ışınım tesisi hedefinin yakalandığını belirten Yavaş, “Bu çalışmaları son 10 yılda 12 üniversiteden yaklaşık 150 araştırmacıyla yürüttük. Kurmakta olduğumuz elektron hızlandırıcısı ve lazer tesisini önümüzdeki 1,5-2 yıl içerisinde Ankara Üniversitesi Gölbaşı Kampüs alanı içinde araştırmacıların hizmetine sunmayı hedefliyoruz” dedi.

Kuruluşu: 2006'da başlanan proje Kalkınma Bakanlığı desteği, Ankara Üniversitesi koordinatörlüğü ve 12 üniversitenin iş birliğiyle kurulacak.

Amacı: Hızlandırıcı teknolojisini Türkiye'ye taşımayı hedefleyen merkezde, parçacık fiziği ve nükleer fizik başta olmak üzere ileri teknoloji araştırmaları yapılacak. Projede önemli deneyler gerçekleşecek.

Katkıları: Hızlandırıcı teknolojiler ve uygulamalar ile eğitimden sağlığa, güvenlikten enerjiye, uzaydan savunmaya, biyoteknolojiden nanoteknolojiye, iletişimden ulaşıma kadar birçok tekniği ve imkanı kullanımına sunacak.

TÜRKİYE CERN'İN ORTAĞI

Yavaş, CERN'in 2. Dünya Savaşı'ndan sonra 12 Avrupa ülkesince kurulan, şu anda dünyanın en büyük parçacık fiziği, hızlandırıcı ve araştırma merkezi olduğunu belirtti. Türkiye'nin CERN'de 1961 yılında gözlemci üye olduğunu hatırlatan Yavaş, son olarak ülkemizin CERN ile ortaklık anlaşması yaptığını söyledi. Yavaş imzanın bu alanda ülkemizin önünü açan bir hamle olduğunu kaydetti.