D vitamini, besinlerle alınabilse de asıl olarak insan vücudunda sentezlenen yağda çözünen bir prohormondur. Kemik sağlığının korunmasında önemli işlevlerinin bulunması dışında özellikle bağışıklık sistemi üzerinde önemli bir etkisi olduğu bilinmektedir. Vücutta depolanmış olarak bulunan D vitaminin ön formu kullanılmaya hazır değildir. Kullanıma uygun olabilmesi için insan derisinin güneş ışığına maruz kalması gerekir.

D VİTAMİNİ EKSİKLİĞİ

Dünyada 1 milyara yakın kişide D vitamini eksikliği olduğu tahmin edilmektedir. Ülkemizde son yapılan çalışmalarda özellikle kış aylarında eksikliğin %75’e ulaştığı görülmüştür. Yaşlılık, koyu ten rengi, obezite, deri ile güneş ışınlarına teması engelleyen giyim tarzı, kapalı alanda çalışma gibi durumlar D vitamini eksikliği için risk oluşturmaktadır.

D vitamini eksikliği, başta osteoporoz, kanser, MS, tip 1 ve tip 2 diyabet, hipertansiyon olmak üzere birçok hastalıkla ilişkilendirilmektedir.

Kronik yorgunluk, depresif ruh hali, kemik ve kas ağrıları ve sık hastalanma eksikliğin temel belirtileridir.

D VİTAMİNİ EKSİKLİĞİ ZAYIFLAMAYA NASIL ENGEL OLUR?

D vitamini eksikliği durumunda vücut daha fazla yağ depolamaya eğilim gösterebilir. Ek olarak eksikliğin giderilmesiyle yağ hücrelerinin parçalanması artarak kilo kaybı kolaylaşabilir. Aynı zamanda D vitamini kas sağlığı için önemli olduğundan eksikliği durumunda kas kaybına sebep olarak kilo alımına neden olabilir.

Ayrıca, D vitamini eksikliği tokluk hormonu olan leptin hormonunun işlevini bozması ve depresyon ile ilişkilendirilmesi ile de sağlıksız ve aşırı yeme davranışına sebep olarak da kilo kontrolünü zorlaştırabilir.

D VİTAMİNİ EKSİKLİĞİ NASIL ÖNLENİR?

Vücutta yeterli D vitamini sentezlenmesi için saat 10.00-15.00 arasında 15-30 dakika boyunca yüz, kollar ve bacaklar gibi geniş alanların güneşe maruz kalması gerekir. UVB ışınlarını filtrelediği için cam arkasından güneşlenmek işe yaramaz. Bu nedenle doğrudan güneş ışınlarına temas edilmelidir.

D vitamini yağda çözündüğünden diyetle yeterince yağ alınması önemlidir. Ayrıca D vitamini açısından zengin olan yağlı balıklar, yumurta, süt ürünleri de yeterli miktarda tüketilmelidir.

Özellikle kış aylarında eksiklik yaşama riski arttığından doktor kontrolünde D vitamini takviyesi kullanılabilir.